free html templates

Nat jax ja’k tum u’ua

Dhi’ na chich ya’ tu traduciru dhi u’uan dhi’ chich bhan pui’ ja’k tu duu gu u’uan gui’ nat bhai’p jum duu Secretaría de Educación Pública, bhai’ pɨk mo na pai’ gu Dirección General de Educación Indígena, na pui’ kai’ch gui’ na xib bhai’ jir gɇ’kam na pai’ para o’dam maatda’, sap nap dhi’ gui’ na bhan ba tum u’uan jup duumɨt gu mamtuxi’ñdham nam o’dam ñiok jɨ’k ma’n o’m oidha’ ba jur nat jup jum duu. 

Dhi’ dhi u’uan ja bia’ mambɨx makob ja bia’ gu consonantes gio ba’ jixumgok vocales, jir dhi’ñi am na ya’ni ua’ñix:

Consonantes: b, bh ch, d, dh, g, j, k, l, lh, m, n, ñ, p, r, s, t, x, y, '

Vocales: a, e, ɇ, ɨ, i, o, u

Jai’ up jai’ch am gu ja’tkam nam tu ga’nga na jax ja’k tum u’uanda’ o’dam ki’n, no’p jix machim nam jir jaroi’ gio na jax ja’k tu u’uan ya’nip xi chɨtɨgia’ na pai’ dhi’ñi na chich ya’ni ba a u’ua. Pui´na jax mi na pai’ gu

ARELLANO Y GARCÍA, “Na ja’ni chɨɨ’ Batop bhabhai’chdhadam ‘El pescador’. Sapok mukam Chianarkam Bodamtam, Korian mi’kam, en Revista de Literaturas Populares, núm. XVIII-2, agosto-diciembre 2018, México, UNAM.

Dhi’ dhi diccionario jup duu jabim gu mamtuxi’ñdham o’dam bhai’ Korian kam. Bajikdir gu Willett pu bap duu ma’n gu u’uan na jax ja’k sap xi chum u’uanda’ o’dam kɨ’n, dhi’ñi jir dhi’ na ya’ni gatuk dɨr ua’ñix.

Gio ba’ jumai up gu sapok nap u’ua gu García, G. gio gu Reyes, J.A, “De maíz y de frijol: El paso del verbo final al verbo inicial en tepehuano del sureste (o’dam)”, en Tlalocan, México, UNAM-IIFL, 2015, pp. 85-133.

Gio ma’n up jai’ch gu diccionario na mɨt jup duu gu

WILLETT Y WILLETT, Diccionario de tepehuano de Santa María de Ocotán y Xoconoxtle, Durango/Ciudad de México, Universidad Pedagógica de Durango/Instituto Lingüistico de Verano, A.C., 2015.

WILLETT, T., Una referencia gramatical de tepehuano del sur, Dallas, Summer Institute of Linguistics/Universidad de Texas en Arlington, 1991.