Ajngáá na'tháán tsá ñajuán ló', xó jà'ñaá ló', jàyá nakhúu jamí naxkámaa minàà né gàjmáá numbaa' ló',  xkua'nii má' nàsngáá ló' né mu'ne nú mijna ló' awúun ajngáá. 

Mbá numbaa rí mbá'á inii ajngáá gì'doo najne mitsáán gajmaa a'wó jamí numbaa rí jágu minàà né, mbá  xuajen tsí mbá'a inii ajngóó, mitsa gajaàn, jamí, namakhuú juyaa ajngúú tsimáà maguaxú' gajmii xàbo. Xuajín Mixií, najma ló' jamí namañá mujuwá gajmiá ló' i'wii xuajín tsí ambruthú ndxakhún. 

Rí mundxàwíí jamí mafrá'aa ló' à'wó wambá ajngáá rígè' gijmaa rí majan agi'tháán wíí ìyìì', iwá xí rí ìyìì' ná  nagumá trá'aa mbá'a inii jumá ñajun né, Ná Física, gijmaa rí asndo nguá ìyìì' rí nitháán wíí nàkà inú xàbò mbáyá gamakú wambá ajngáá, xó rá'aán' jamí xó frù'ùùn rí ríga inuu numbaa, jamí xu'khúe gijmaa rí mi'tháá wíí xó jayá nakhú wambá ciencia. 

Xkuá'nii nigumá mààn ìyìì' rí xtá'daa xúgè' jamí ñàjún rí nigi'du mùù gu'wá ná juwá xàbìì Sociedad Mexicana de Física, Instituto Nacional de las Lenguas Indígenas jamí jyamá, ijín gò'ò tsí nutháá wíí wambá ìyìì' rí  thá'chá xúgé maraxnuu. 

Awún ìyìì' rígè' gathí majún inii kíndxákun rí nañajún Física, nigua'tháán nè mbá'a inii ajngáá kajngó màjánu  inúú mbá'ii xuajín ná Mixii, gijmaa rí xúgíin xàbò jamí wambí xuajíín magumá mbàà ajngúú ansdo ná nagoó. 

Awúun ìyìì' rígè' nàwàà mbá'a inii ñajún rí nine mbá'íín xàbò, atsemákui nè, kua'thìín xó rí gàgí nimiaá'  xtáyaà xuajíán ló' Mixii, a'wáá rí gi'dó nè jamí xúgíí rí nunenuwiin xíñuu xí'ñá ló'.